Viêm tiểu phế quản là căn bệnh thường xảy ra ở trẻ nhỏ. Ở độ tuổi nhỏ, các tiểu phế quản của trẻ chưa được phát triển toàn diện. Khi hệ thống hô hấp bị tấn công sẽ rất dễ khởi phát bệnh. Tham khảo ngay những thông tin về bệnh và phương pháp điều trị phù hợp nhất trong bài viết này.
Viêm tiểu phế quản là gì?
Viêm tiểu phế quản là tình trạng nhiễm trùng phổi gây viêm tắc nghẽn đường hô hấp nhỏ ở phổi. Căn bệnh này thường do một loại virus gây nên và có thời gian phát bệnh vào các tháng mùa đông khi thời tiết lạnh, khô.
Tình trạng viêm tiểu phế quản sẽ có các triệu chứng như cảm lạnh thông thường. Tuy nhiên, các dấu hiệu tiến triển thành ho, khó thở và viêm phế quản kéo dài suốt vài tuần thậm chí cả tháng.
Bệnh viêm tiểu phế quản là tình trạng được đặc biệt quan tâm vì rất phổ biến. Theo các thống kê chỉ ra rằng, mỗi trẻ nhỏ đều có thể bị viêm tiểu phế quản ít nhất một lần trong đời khi còn nhỏ. Đồng thời, bệnh cũng có thể trở thành dịch vào cuối các mùa thu đông. Đây cũng là lý do gây nhiễm trùng hô hấp nặng đối với bất kỳ trẻ nhỏ nào. Tại Việt Nam, người ta ước tính có khoảng vài nghìn trẻ em nhập viện mỗi năm vì căn bệnh này.
Nếu không sớm phát hiện và điều trị kịp thời thì bệnh viêm tiểu phế quản cũng có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Điển hình như thiếu oxy da tím tái, ngưng thở có thể xảy ra ở trẻ sơ sinh, nồng độ oxy thấp, mất nước, suy hô hấp. Do đó, chúng ta không thể chủ quan trước tình trạng bệnh này ở trẻ nhỏ.
Triệu chứng viêm tiểu phế quản thường gặp
Ban đầu, viêm tiểu phế quản có các triệu chứng điển hình của bệnh cảm lạnh bao gồm: Nghẹt mũi, sổ mũi, ho, sốt nhẹ,.. Tình trạng này kéo dài khoảng một vài tuần thì sẽ có thêm dấu hiệu khó thở, tiếng thở khò khè hoặc trẻ bị nhiễm trùng tai.
Trong trường hợp bệnh nhẹ trẻ em có thể được điều trị tại nhà. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng dần trở nên nguy hiểm thì cần ngay lập tức hãy đưa trẻ đến bệnh viện để được bác sĩ thăm khám và hướng dẫn phương pháp chữa trị phù hợp nhất. Cụ thể một số biểu hiện sau đây cần đưa trẻ đi khám:
- Có tiếng khò khè khi thở.
- Nôn.
- Nhịp thở nhanh (>60 lần/phút) hoặc thở nông.
- Có dấu hiệu xương sườn lõm xuống còn gọi là rút lõm lồng ngực khi trẻ nhỏ hít vào.
- Da chuyển màu tím tái, môi móng tay sạm đen.
- Trẻ chậm chạp, kém ăn, thở nhanh khi ăn hoặc uống.
Nguyên nhân viêm tiểu phế quản
Như chúng ta đã biết, các virus tấn công đường hô hấp nhỏ gây nhiễm trùng và dẫn đến viêm tiểu phế quản. Cụ thể virus gây bệnh có tên gọi là RSV. Đây là một loại virus hợp bào hô hấp thường gặp ở trẻ nhỏ dưới 2 tuổi. Ngoài ra, các virus cảm lạnh thông thường cũng có thể gây ra căn bệnh này. Những trẻ nhỏ có tồn tại hai chủng virus cảm cúm và cảm lạnh cũng có thể bị tái nhiễm RSV.
Virus này có đặc điểm là khả năng lây truyền rất cao và có thể bùng phát thành dịch vào mỗi mùa đông. Người lớn hoặc trẻ em bị nhiễm virus này thì sẽ có các triệu chứng nhẹ như cảm cúm thông thường. Nhưng đối với trẻ nhỏ dưới 2 tuổi thì có thể hình thành bệnh viêm tiểu phế quản và dễ biến chứng nặng nề.
Do đó, bạn cần lưu ý bảo vệ trẻ khỏi những nguy cơ lây nhiễm từ việc nói chuyện, ho, hắt hơi giọt nước trong khí của người bệnh. Người bệnh cũng có thể lây nhiễm virus cho trẻ bằng cách chạm vào vật dụng, đồ chơi của bé.
Nguy cơ bị viêm tiểu phế quản ở trẻ
Một số đối tượng có nguy cơ mắc viêm tiểu phế quản là trẻ sơ sinh trong những trường hợp như:
- Sinh non
- Suy yếu hệ miễn dịch
- Mắc bệnh phổi hoặc bệnh tim tiềm ẩn
- Trẻ không được bú sữa mẹ trong 6 tháng đầu
- Tiếp xúc với nhiều trẻ em khác hoặc môi trường công cộng
- Sống trong môi trường đông người, chật chội
- Tiếp xúc sớm với khói thuốc lá
Viêm tiểu phế quản có tự khỏi không?
Thông thường việc điều trị viêm tiểu phế quản sẽ kéo dài khoảng hai đến ba tuần. Các bậc phụ huynh có thể tự chăm sóc trẻ tại nhà theo hướng dẫn của bác sĩ. Đặc biệt, bạn cần cảnh giác với các thay đổi trong hô hấp ở trẻ như khó thở, khóc hoặc không thể nói vì khó thở. Các loại thuốc kháng sinh sẽ không có hiệu quả trong quá trình điều trị vì không tiêu diệt được virus. Tuy nhiên các bác sĩ vẫn sẽ kê đơn một số loại thuốc kháng sinh nếu trẻ bị nhiễm vi khuẩn gây bệnh khác.
Các trường hợp trẻ bị ngạt mũi cần dùng dụng cụ hút mũi để khai thông đường thở cho bé. Kết hợp dùng các loại thuốc hạ sốt để giảm tình trạng sốt cao cho trẻ. Bác sĩ cũng sẽ chỉ định dùng thêm thuốc giãn phế quản nếu em bé có dấu hiệu dị ứng. Tuy nhiên, bạn không được tự ý mua các loại thuốc ho và thuốc cảm về dùng, và phải đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng cho trẻ nhỏ. Nếu tình trạng bệnh nặng, trẻ cần được đưa đến bệnh viện để cấp cứu hoặc thở oxy.
Chẩn đoán viêm tiểu phế quản
Để xác định được viêm tiểu phế quản chính xác, ngoài quan sát triệu chứng, khám lâm sàng, dùng ống nghe để nghe phổi thì bác sĩ có thể chỉ định thực hiện một số xét nghiệm sau:
- Chụp X-quang phổi: Nếu nghi ngờ bị viêm phổi chứ không phải viêm tiểu phế quản thì bác sĩ sẽ chỉ định chụp X-quang.
- Xét nghiệm máu: Mục đích nhằm kiểm tra số lượng bạch cầu có trong máu, đồng thời xác định xem nồng độ oxy trong máu có giảm hay không
- Tiến hành thử nghiệm virus: Lấy mẫu nước nhầy ở mũi để xác định xem có virus gây bệnh không.
Bên cạnh đó, kiểm tra các dấu hiệu triệu chứng của mất nước khi bị bệnh như da khô, miệng khô, đi tiểu ít, thậm chí không đi, mắt trũng và phản ứng chậm chạp.
Điều trị viêm tiểu phế quản
Để kiểm soát, khắc phục viêm tiểu phế quản tại nhà có thể áp dụng các cách điều trị sau:
Uống nhiều nước
Hàng ngày người bệnh nên uống nhiều nước để cung cấp lượng nước cần thiết cho cơ thể, tránh bị mất nước. Hãy uống đủ 2 – 2,5 lít nước mỗi ngày, có thể là nước lọc, nước trái cây, nước canh…
Loại bỏ chất nhầy
Khi bị bệnh, đường thở bị tắc nghẽn do đờm nhầy được sản sinh ra nhiều. Để giảm khó thở, nghẹt mũi, nên sử dụng ống hút để loại bỏ đờm nhầy, khó chịu ra khỏi mũi.
Thuốc hạ sốt
Sốt là triệu chứng viêm tiểu phế quản đặc trưng, để hạ sốt người bệnh nên dùng thuốc hạ sốt. Loại thuốc hạ sốt được dùng phổ biến là ibuprofen và acetaminophen.
Cần hết sức chú ý, tuyệt đối không dùng thuốc hạ sốt aspirin cho trẻ nhỏ dưới 2 tuổi. Trước khi sử dụng bất cứ loại thuốc nào cần phải đọc kỹ hướng dẫn trước khi dùng và nên tham khảo ý kiến của bác sĩ, dược sĩ.
Thuốc giãn phế quản
Loại thuốc này được dùng nếu như người bệnh viêm tiểu phế quản có các triệu chứng cho biết đó là phản ứng dị ứng.
Đến bệnh viện
Nếu tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng, sốt cao kéo dài không thuyên giảm, khó thở, mệt mỏi, hôn mê… thì cần đưa người bệnh đến bệnh viện, cơ sở y tế chuyên khoa uy tín để được xử lý kịp thời.
Chế độ chăm sóc trẻ bị viêm tiểu phế quản tại nhà
Mặc dù có thể điều trị tại nhà, nhưng bạn tuyệt đối không được bỏ qua các lưu ý sau để để hỗ trợ quá trình chữa bệnh được tốt nhất.
- Cho trẻ ăn uống đầy đủ, chia nhỏ các bữa ăn để trẻ đỡ bị ho hay nôn trớ.
- Trẻ cần được bổ sung nhiều nước để làm loãng đờm và dịu ho.
- Làm thông thoáng mũi trẻ thường xuyên bằng cách nhỏ thuốc mũi của trẻ em hoặc nước muối sinh lý vào mũi.
- Cho trẻ uống thuốc theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ.
- Tránh xa các loại khói từ môi trường và khói thuốc lá.
- Đi tái khám sau 3 tuần để đánh giá chính xác tình trạng viêm tiểu phế quản ở trẻ.
Xem thêm:
- Viêm phế quản co thắt khó thở là gì? Phác đồ điều trị của Bộ Y tế
- Phế quản là gì, nằm ở đâu? Cấu tạo và chức năng?
Trên đây là những thông tin về căn bệnh viêm tiểu phế quản thường gặp ở trẻ nhỏ. Hy vọng những thông tin này giúp bạn có thêm kiến thức để chăm sóc trẻ em khi mắc phải căn bệnh này. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết của chuyên mục.