Hen phế quản bội nhiễm là gì? 7 biến chứng nguy hiểm

Hen phế quản bội nhiễm là một bệnh lý thường gặp ở nhiều đối tượng bệnh nhân. Bản thân bệnh này không gây nguy hiểm ngay đến tính mạng người bệnh, nhưng nếu không được điều trị dứt điểm thì bệnh có thể biến chứng thành suy hô hấp, xẹp phổi hay tràn khí màng phổi… đe dọa đến tính mạng.

Hen phế quản bội nhiễm là gì?

Hen phế quản bội nhiễm là một bệnh lý nhiễm trùng đường hô hấp xảy ra trên nền bệnh hen phế quản. Hen phế quản bội nhiễm thường đến sau mỗi đợt hen bởi khi người bệnh bị hen phế quản, dịch hô hấp chứa đầy vi khuẩn bị ứ đọng làm bệnh chuyển biến thành hen bội nhiễm.

Bội nhiễm là nhiễm trùng, lây sang và có thể hiểu là ngoài bệnh lý chính thì người bệnh còn đang nhiễm thêm một hoặc nhiều vi trùng, vi khuẩn hoặc virus khác.

Xác định tình trạng của bệnh dựa vào các yếu tố như:

• Tình trạng bệnh hen phế quản của bệnh nhân: Mức độ lên cơn hen, tần xuất các cơn hen trong 1 năm, khả năng đáp ứng thuốc của người bệnh như thế nào?
• Thể trạng hiện tại của bệnh nhân như thế nào?
• Tần suất bội nhiễm ở mỗi cơn hen như thế nào?
• Tính chất của mỗi đợt bội nhiễm nặng hay nhẹ cùng mức độ đáp ứng với các phương pháp điều trị như thế nào?

Các biến chứng nguy hiểm của bệnh hen phế quản bội nhiễm

Suy hô hấp

Suy hô hấp là một trong những biến chứng gây nguy hiểm đến tính mạng của bệnh hen phế quản bội nhiễm. Khi bị suy hô hấp, cơ thể người bệnh không được cung cấp đủ oxy để duy trì sự sống cho các cơ quan và các tổ chức mô cấu trúc bên trong cơ thể.

Suy hô hấp thường gặp ở những người mắc bệnh hen ác tính hoặc hen cấp tính với các biểu hiện như khó thở, thở gấp, đôi khi ngừng thở khiến người bệnh phải dùng máy trợ thở.

Ngừng hô hấp kèm theo tổn thương não

Khi hen phế quản bội nhiễm ở thể nặng rồi biến chứng thành suy hô hấp kéo dài sẽ dẫn tới hiện tượng não thiếu oxy. Người bệnh có thể lên cơn ngạt thở đột ngột, ngừng hô hấp làm tăng nồng độ CO2 trong máu, hôn mê, tim ngừng đập và tử vong.

Xẹp phổi

Sau suy hô hấp và ngừng hô hấp gây tổn thương não, xẹp phổi được đánh giá là biến chứng nguy hiểm thứ ba của bệnh hen phế quản bội nhiễm.

Khi bị xẹp phổi, các nhu mô phổi bị giảm hoặc mất đi sự giãn nở không hoàn toàn do quá trình xẹp phế nang khu trú hoặc lan tỏa, dẫn đến việc mất thể tích phổi.

Tại vùng phổi bị xẹp, chức năng thông khí và trao đổi khí bị ảnh hưởng nặng nề do lưu lượng khí qua vùng phổi này rất nhỏ.

Tràn khí màng phổi

Biến chứng tràn khí màng phổi hai bên là một trong những nguyên nhân gây tử vong ở người mắc bệnh hen suyễn. Khi hen phế quản bội nhiễm biến chứng thành tràn khí màng phổi, các phế nang bị giãn rộng. Tại các vùng phế nang giãn thì mạch máu thưa thớt làm cho áp lực trong phế nang tăng mạnh.

Nguy hiểm nhất là khi các thành phế nan bị bục vỡ khi người bệnh ho hay hoạt động quá sức. Theo thống kê, biến chứng tràn khí màng phổi chiếm khoảng 5% trong các biến chứng của bệnh hen mãn tính.

Viêm phế quản

Viêm phế quản là biến chứng thường gặp của hen phế quản bội nhiễm. Đây là bệnh có những triệu chứng như sốt, khó thở, đờm nhiều và thường có màu vàng hoặc xanh do nhiễm khuẩn bạch cầu thoái hóa hoặc tạp khuẩn.

Viêm phế quản là bệnh thường xuất hiện vào thời điểm giao mùa nóng – lạnh khi nhiệt độ thay đổi đột ngột và độ ẩm trong không khí cao tạo điều khiện cho vi khuẩn gây bệnh sinh sôi. Viêm phế quản gây viêm nhiễm đường hô hấp và vùng tai – mũi – họng làm cho bệnh hen suyễn biến chứng nặng hơn.

Khí phế thũng

Một biến chứng khác của bệnh hen phế quản bội nhiễm đó là bệnh khí phế thũng (bệnh giãn phế nang). Đây là tình trạng vách các phế nang trong phổi mất đi tính co giãn làm cho các phế nang bị yếu và dễ vỡ, gây tắc nghẽn đường dẫn khí.

Khi mô phổi bị mất đi tính đàn hồi, không khí bị kẹt trong phế nang làm giảm khả năng trao đổi oxy và CO2. Tình trạng này làm cho bệnh nhân có cảm giác khó thở khi gắng sức, thở ra ít, môi và các đầu chi tím tái do thiếu oxy, tình trạng ho khạc đờm diễn tiến nặng.

Tâm phế mãn tính

Là một biến chứng phổ biến ở bệnh nhân mắc hen thể nặng. Khi người bệnh mắc tâm phế mãn tính, động mạch phổi bị gia tăng áp lực dẫn tới việc phì đại và giãn tâm thất phải thứ phát.

Bệnh nhân sẽ cảm thấy khó thở, thở gắng sức, da tím tái, đau vùng hạ sườn phải, gan có thể phình to hoặc mấp mé ở bờ sườn.

Thời gian biến chứng thành bệnh tâm phế mãn tính ở người mắc hen phế quản là khác nhau, có thể kéo dài 5-10 năm hoặc lâu hơn tùy vào thể trạng của người bệnh.

Điều trị hen phế quản bội nhiễm

Tùy từng trường hợp bệnh cụ thể mà bác sĩ sẽ chỉ định phác đồ điều trị hen phế quản bội nhiễm cụ thể.

Thông thường, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh sử dụng một số thuốc giãn phế quản và các thuốc kháng viêm. Việc dùng thuốc kháng sinh để điều trị hen phế quản bội nhiễm thường rất phức tạp vì phải kết hợp các nhóm kháng sinh.

Vì vậy, người bệnh tuyệt đối không tự ý mua thuốc về điều trị bệnh nếu không có chỉ định cụ thể của bác sĩ.

Vào thời điểm giao mùa sang mùa lạnh, các bệnh viêm và nhiễm khuẩn hô hấp thường bùng phát thành dịch, vì vậy việc duy trì một thói quen sinh hoạt, ăn uống khoa học và lành mạnh, uống nhiều nước, ăn nhiều rau xanh và trái cây sẽ giúp tăng sức đề kháng cho cơ thể, tránh các bệnh về đường hô hấp đặc biệt là bệnh hen phế quản và hen phế quản bội nhiễm.