Khớp vai là một hệ thống khớp phức tạp đảm nhiệm vai trò trực tiếp tới khả năng vận động của cả hai cánh tay. Bài viết giải phẫu khớp vai dưới đây sẽ giúp bạn có được cái nhìn tổng quát hơn về bộ phận này!
Giải phẫu khớp vai
Khớp vai có nhiệm vụ quan trọng nhất là đảm bảo các cử động linh hoạt của hai cánh tay. Để thực hiện nhiệm vụ này, khớp ở vai được cấu tạo từ nhiều thành phần khác nhau. Cụ thể, khi giải phẫu khớp vai, người ta thấy cơ quan này bao gồm các bộ phận sau:
Xương xung quanh vai
- Xương cánh tay: Đây là xương có kích thước lớn nhất trong khớp vai, đầu xương có dạng tròn giống như quả bóng để ăn khớp với phần lõm trên vai.
- Xương bả vai: Phần xương này có hình tam giác. Tác dụng chính của xương bả vai là kết nối xương đòn với các bộ phận khác ở đằng trước của khớp vai.
- Xương đòn: Là phần xương nối từ xương ức kéo dài tới xương cánh tay.
Hệ thống 4 khớp
Trong khớp vai có 4 khớp nhỏ sau:
- Khớp ổ chảo và cánh tay: Ổ chảo là từ để chỉ phần lõm xuống ở khớp vai. Khớp ổ chảo và cánh tay đảm nhiệm chức năng trong tất cả hoạt động của tay như xoay cánh tay, dơ tay lên, vẫy tay,…
- Khớp giữa xương đòn và xương ức: Khớp này được tạo nên từ một đầu bên trong của xương quai xanh và nối tới một điểm trên xương ức. Đồng thời, đây cũng là khớp duy nhất liên kết xương vai với xương cơ thể nên có tính ổn định rất cao.
- Khớp nằm giữa bả vai và lồng ngực: Tên gọi khác của khớp này là khớp giả bởi nó được hình thành từ phần giả của xương bả vai và xương ngực.
- Khớp ở giữa xương cùng của vai và xương đòn: Có tác dụng chính trong việc hỗ trợ các tay chuyển qua đầu.
Vòng bít
Vòng bít được hợp thành bởi hệ thống các sợi gân và cơ bao quanh khớp ổ chảo và cánh tay. Thành phần này rất dễ bị tổn thương khi bị ngoại lực tác động vào. Khi tổn thương xuất hiện, bạn sẽ cảm thấy vùng vai bị đau dữ dội.
Bên cạnh đó, nếu vòng bít bị tổn thương cũng sẽ khiến xương vai dễ bị sưng viêm. Lúc này, chỗ viêm sẽ khiến người bệnh bị đau nhức, khó chịu, nhất là khi không may có ngoại lực tác động.
Sụn ở khớp vai
Bộ phận này bao gồm các vành sụn. Những vành sụn này sẽ bao quanh bên ngoài toàn bộ các khớp ở vai và cả xương vùng khớp. Khi phần sụn này bị tổn thương làm cho sự di chuyển của khớp vai mất ổn định, gây đau nhức cho cơ thể.
Viên nang vai
Viên nang vai là bộ phận để chứa dịch khớp. Viên nang vai sẽ ngăn không cho khớp vai tiếp xúc với các cơ quan khác của cơ thể. Từ đây bảo vệ sự vận động của khớp và giữ khớp vai luôn được cố định.
Viên nang vai rất mỏng manh nên khi vận động mạnh hoặc tai nạn, thành phần này sẽ bị nứt rách. Khi viêm nang bị rách có thể làm tay liệt, cử động khó khăn.
Giải phẫu chức năng khớp vai
Từ những phân tích bên trên, có thể thấy mỗi thành phần trong khớp vai đảm nhiệm chức năng riêng. Cụ thể:
- Xương xung quanh vai là thành phần quan trọng trong việc hình thành và thực hiện các chuyển động thường ngày của vai, cánh tay.
- Viên nang vai hoạt động như một tấm đệm, hỗ trợ giảm ma sát, đồng thời bảo vệ khớp vai khỏi ngoại lực tác động.
- Vòng bít giúp vai chuyển động nhịp nhàng hơn.
- Sụn vai làm giảm ma sát tại những vị trí nối giữa các khớp vai.
Tất cả những bộ phận trên phối hợp, cùng nhau giữ cho vai và hai cánh tay luôn cân bằng, hoạt động linh hoạt.
Hình ảnh giải phẫu khớp vai
Dưới đây là một số hình ảnh giải phẫu khớp vai:
Hình ảnh MRI khớp vai bên phải
Hình ảnh MRI khớp vai trái
Xương cánh tay
Xương đòn
Xương bả vai
Khớp xương ức
Một số bệnh ở khớp vai thường gặp
Các bệnh lý ở khớp vai có thể làm ảnh hưởng tới hoạt động của vai và hai cánh tay. Dưới đây là một số bệnh thường gặp nhất ở khớp vai bạn nên biết;
- Viêm khớp: Bệnh xảy ra khi các khớp vai bị lão hóa do ảnh hưởng của tuổi tác. Khi bị viêm khớp diễn ra ở vai, người bệnh sẽ cảm nhận rõ những cơn đau nhức, tê mỏi ở vai, cánh tay.
- Khớp vai đông lạnh: Đây là bệnh lý miêu tả hiện tượng sưng viêm ở khớp vai gây đau cứng. Bệnh khiến cử động của khớp vai bị hạn chế đáng kể.
- Rách vòng bít: Tình trạng này chủ yếu là hệ quả của những chấn thương để lại hoặc do “lạm dụng” vai trong hoạt động thường quá mức.
- Trật khớp vai: Là hiện tượng chỉ khớp vai bị lệch khỏi vị trí ban đầu. Khi bị trật khớp vai, các cử động bình thường của vai và cánh tay cũng khiến cơ thể bị đau buốt.
- Viêm viên nang vai: Tên gọi đầy đủ của bệnh lý này là viêm bao hoạt dịch ở vai. Đây là hiện tượng các túi chứa dịch khớp vai bị viêm, gây đau nhức khi cử động vai và cánh tay.
Trên đây là chi tiết giải phẫu khớp và những bệnh lý liên quan thường gặp. Hy vọng thông tin trên sẽ hữu ích với bạn. Cảm ơn bạn đã dành thời gian cho bài viết của chúng tôi!